Τι είναι η βρογχοσκόπηση; Πότε απαιτείται; Πώς διενεργείται; Υπάρχουν επιπλοκές;

Τι είναι η βρογχοσκόπηση;

Η βρογχοσκόπηση είναι η διαδικασία κατά την οποία ο γιατρός εξετάζει τους μεγάλους αεραγωγούς του ασθενούς (τραχεία, βρόγχους), οι οποίοι είναι οι κύριες οδοί που μεταφέρουν αέρα στους πνεύμονες.
Το βρογχοσκόπιο οπτικών ινών είναι η συνήθως χρησιμοποιούμενη συσκευή και αποτελείται από ένα λεπτό, εύκαμπτο, τηλεσκόπιο, περίπου σε πάχος μολυβιού.
Το βρογχοσκόπιο εισάγεται από τον γιατρό διά μέσου της μύτης, στο πίσω μέρος του λαιμού στον λάρυγγα και στην τραχεία και στην συνέχεια παρακάτω στους βρόγχους. Οι οπτικές ίνες επιτρέπουν στο φως να ακολουθεί ανεμπόδιστα, τις καμπυλώσεις του βρογχοσκοπίου και έτσι ο γιατρός μπορεί να παρατηρεί ευκρινώς το εσωτερικό των αεραγωγών του εξεταζόμενου ατόμου.
Το άκαμπτο βρογχοσκόπιο, που είναι σαν ένα λεπτό, ευθύ τηλεσκόπιο, δεν χρησιμοποιείται συχνά. Μπορεί να είναι αναγκαίο μόνο για ορισμένες διαδικασίες, και στα παιδιά. Για την χρησιμοποίησή του απαιτείται γενική αναισθησία ενώ στην βρογχοσκόπηση με οπτικές ίνες απαιτείται μόνο καταστολή.
Και οι δύο τύποι βρογχοσκοπίου έχουν ένα πλευρικό κανάλι , διά μέσου του οποίου μπορεί να περάσει και να οδηγηθεί προς το κάτω άκρο του , ένας λεπτός καθετήρας εξοπλισμένος με λαβίδα βιοψίας. Ο καθετήρας χρησιμοποιείται για την λήψη μικρού δείγματος για βιοψία από την εσωτερική επένδυση των βρόγχων, ή να αφαιρέσει μικρά αντικείμενα από τους αεραγωγούς (όπως πχ ένα φιστίκι πο μπορεί να έχει δημιουργήσει απόφραξη).

Πότε απαιτείται η βρογχοσκόπηση;

Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους απαιτείται η βρογχοσκόπηση. Μια κοινή αιτία είναι εάν υπάρχει υπόνοια για καρκίνο στους βρόγχους (καρκίνος του πνεύμονα) λόγω ευρημάτων (σκιά ) στην ακτινογραφία θώρακος. Με την βρογχοσκόπηση ο γιατρός μπορεί να εντοπίσει έναν όγκο σε ένα βρόγχο, και να λάβει δείγμα για μικροσκοπική εξέταση. Άλλοι λόγοι είναι: ο επίμονος βήχας , ή βήχας με αιμόπτυση, και η αιτία τους δεν είναι σαφής.
Το άκαμπτο βρογχοσκόπιο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αφαίρεση αντικειμένων που έχουν εισπνευσθεί και φράσσουν τους αεραγωγούς , όπως είναι τα φιστίκια.

Πώς διενεργείται η βρογχοσκόπηση;

Βρογχοσκόπηση με ευέλικτο βρογχοσκόπιο

Αυτή γίνεται συνήθως σε εξωτερικούς ασθενής ή ασθενείς νοσηλείας μιας ημέρας. Ο γιατρός προκαλεί μούδιασμα στο εσωτερικό της μύτης και στο πίσω μέρος του λαιμού , διά ψεκασμού με κάποιο τοπικό αναισθητικό. Αυτό μπορεί να κάνει τον εξεταζόμενο να νοιώσει κάπως δυσάρεστα αλλά συνήθως χορηγείται και κάποιο κατασταλτικό, με ένεση σε μία φλέβα στο πίσω μέρος του χεριού ώστε να τον βοηθήσει να χαλαρώσει . Το ηρεμιστικό μπορεί να προκαλέσει υπνηλία αλλά επειδή δεν αποτελεί γενική αναισθησία ο εξεταζόμενος δεν αποκοιμάται. Ωστόσο, είναι απίθανο να θυμάται μετά τίποτα για την διενεργηθείσα βρογχοσκόπηση αν έχει χορηγηθεί ηρεμιστικό.
Ο εξεταζόμενος συνδέεται με οθόνη monitor ώστε να ελέγχονται οι καρδιακοί σφυγμοί και η αρτηριακή πίεση, κατά τη διάρκεια της επέμβασης. Μια συσκευή που ονομάζεται οξύμετρο παλμού μπορεί επίσης να τοποθετηθεί σε ένα δάχτυλο, για να ελέγχει την περιεκτικότητα σε οξυγόνο του αίματος και ειδοποιεί τον γιατρό εάν χρειαστεί επιπλέον οξυγόνο κατά την διάρκεια της βρογχοσκόπησης. Σ’αυτήν την περίπτωση, ο γιατρός τοποθετεί ένα μαλακό πλαστικό σωλήνα ακριβώς μέσα στο ρουθούνι της μύτης και χορηγεί οξυγόνο κατά την διάρκεια της διαδικασίας.
Ο γιατρός εισάγει την άκρη του βρογχοσκοπίου στο ρουθούνι της μύτης και στη συνέχεια το οδηγεί με ήπιο τρόπο , στο το πίσω μέρος του λαιμού και στην συνέχεια στον λάρυγγα (τραχεία) του εξεταζόμενου . Μερικές φορές αυτή η διαδικασία γίνεται μέσω του στόματος και όχι μέσω της μύτης, αν οι ρινικές οδοί παρουσιάζουν στενότητα. Ο γιατρός παρατηρεί και εξετάζει με το βρογχοσκόπιο , την εσωτερική επένδυση της τραχείας και των μεγάλων βρόγχων ( κύριοι αεραγωγοί ). Επίσης , τα σύγχρονα βρογχοσκόπια μεταδίδουν εικόνες , με την βοήθεια μιας κάμερας τοποθετημένης στο άκρο τους , σε μια οθόνη τηλεόρασης ώστε να γίνεται καλύτερη η εξέταση από τον γιατρό. Η βρογχοσκόπηση μπορεί να προκαλέσει βήχα στον εξεταζόμενο.
Ο γιατρός μπορεί να λάβει ένα ή περισσότερα δείγματα από το εσωτερικό τοίχωμα της αναπνευστικής οδού , ανάλογα με τον σκοπό για τον οποίο γίνεται η εξέταση και τα ευρήματα που προκύπτουν κατά την διάρκειά της. Αυτή η λήψη δείγματος είναι ανώδυνη. Τα δείγματα αποστέλλονται στο εργαστήριο για βιοψία , και μικροσκοπική εξέταση. Το βρογχοσκόπιο αφαιρείται στην συνέχεια με ήπιο τρόπο.
Η βρογχοσκόπηση αυτή καθεαυτή συνήθως διαρκεί περίπου 20-30 λεπτά. Ωστόσο, απαιτούνται τουλάχιστον δύο ώρες για ολόκληρη την διαδικασία, που περιλαμβάνει την προετοιμασία, τον απαιτούμενο χρόνο για να ενεργήσει το ηρεμιστικό , για την ίδια βρογχοσκόπηση και την πλήρη ανάκτηση των λειτουργιών του εξεταζόμενου.

Βρογχοσκόπηση με άκαμπτο βρογχοσκόπιο

Εδώ απαιτείται γενικό αναισθητικό παρόμοιο με εκείνο που χρησιμοποιείται για μικρές εγχειρήσεις. Έτσι, μετά την χορήγηση του αναισθητικού, το επόμενο πράγμα που αντιλαμβάνεται ο εξεταζόμενος μετά την αφύπνισή του είναι το δωμάτιο ανάκαμψης.

Υπάρχουν παρενέργειες ή πιθανές επιπλοκές;

Οι περισσότεροι που κάνουν βρογχοσκόπηση δεν έχουν παρουσιάσει κανένα πρόβλημα. Η μύτη και ο λαιμός μπορεί να είναι λίγο ερεθισμένοι για μια ημέρα περίπου. Μπορεί να υπάρξει αίσθημα κούρασης ή υπνηλίας για αρκετές ώρες μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας, που προκαλούνται από το ηρεμιστικό. Υπάρχει ελαφρώς αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης λοίμωξης τον λαιμό ή στο του στήθος μετά από βρογχοσκόπηση.
Αν πάρθηκε δείγμα για βιοψία μπορεί να εμφανιστεί λίγο αίμα στα πτύελα αρκετές φορές την επόμενη ημέρα. Σπάνια, η βρογχοσκόπηση μπορεί να προκαλέσει βλάβη στον πνεύμονα. Αυτό είναι πιο πιθανό να συμβεί εάν ληφθεί εξειδικευμένο δείγμα για βιοψία από τον πνευμονικό ιστό και μπορεί μερικές φορές να προκαλέσει την «κατάρρευση» του πνεύμονα. Σοβαρές επιπλοκές συμβαίνουν σε λιγότερο από 1 στις 1000 βρογχοσκοπήσεις.

πηγή: lung.gr

φωτογραφία: wikipedia