Ενδοκρινολογία και παθήσεις – τι είναι το Ενδοκρινικό Σύστημα

Τι είναι το Ενδοκρινικό Σύστημα

To 1902 ένας φυσιολόγος ο Starling ανακάλυψε τη σεκρετίνη, μια ουσία η οποία παρατήρησε ότι αν και παράγεται στο λεπτό έντερο εντούτοις δρά στο πάγκρεας. Η ιδιαιτερότητα αυτής της χημικής ουσίας να έχει διαφορετικό σημείο παραγωγής και δράσης, οδήγησε τον επιστήμονα αυτό να εγκαινιάσει ένα καινούριο όρο στην ιατρική επιστήμη. Καθιέρωσε τη λέξη “ορμόνη”, ορίζοντας έτσι όλες τις ουσίες που παράγονται από όργανα (που έκτοτε ονομάστηκαν “αδένες”), εκκρίνονται στο αίμα και μεταφέρονται μέσω της κυκλοφορίας σε απομακρυσμένα όργανα-στόχους ώστε να ασκήσουν τη λειτουργία τους. Από τότε η συστηματική δουλειά βιοχημικών, φυσιολόγων και κλινικών ερευνητών έχει αποκαλύψει μια σειρά από ουσίες που χαρακτηρίζονται ως ορμόνες. Αυτοί οι ερευνητές απέδειξαν στο πέρασμα των δεκαετιών ότι νόσοι όπως π.χ. ο υποθυρεοειδισμός ή ο σακχαρώδης διαβήτης, μπορούν να αντιμετωπιστούν επιτυχώς με υποκατάσταση συγκεκριμένων ορμονών. Έτσι ο θρίαμβος αυτός της ιατρικής οδήγησε στην ίδρυση της κλινικής ειδικότητας της ενδοκρινολογίας (ενδο+εκκρίνω), καλύπτοντας την ανάγκη της επιστήμης για εξειδίκευση, με σκοπό τη καλύτερη κατανόηση και θεραπεία των ασθενειών του ανθρωπίνου σώματος.
Η σύγχρονη ενδοκρινολογία είναι ένας κλάδος της παθολογίας που μελετά τη φυσιολογία αλλά και την παθολογία που σχετίζεται με τις ορμόνες και είναι μια ταχέως αναπτυσσόμενη επιστήμη, με συνεχώς νέες γνώσεις να εμφανίζονται στη διεθνή βιβλιογραφία σχεδόν καθημερινά. Αντικείμενο μελέτης είναι το ενδοκρινικό σύστημα, ένα σύνθετο σύστημα αδένων που αποτελείται αδρά από τον θυρεοειδή, τους παραθυρεοειδείς, το πάγκρεας, τις ωοθήκες, τους όρχεις, τα επινεφρίδια, την υπόφυση και τον υποθάλαμο.
Οι αδένες αυτοί με τις ορμόνες που εκκρίνουν, αλληλεπιδρούν, ελέγχουν και συντονίζουν πολλές λειτουργίες του οργανισμού.

Τι είναι ο Ενδοκρινολόγος

Ενδοκρινολόγος, είναι ο γιατρός που έχει αποκτήσει θεωρητικές και πρακτικές γνώσεις για τη διάγνωση, την πρόληψη και τη θεραπευτική αντιμετώπιση των παθήσεων των ενδοκρινών αδένων. Μετά την αποφοίτηση από την ιατρική σχολή εκπαιδεύεται για 2 χρόνια στην παθολογία και ακολούθως για 4 χρόνια στην ενδοκρινολογία. Η εκτεταμένη γνώση της βιοχημείας, βιολογίας και φυσιολογίας τον βοηθά ώστε να αντιληφθεί τις λεπτές αλλαγές στην ορμονική ισορροπία και η κλινική του πράξη καθοδηγείται σε μεγάλο βαθμό από εργαστηριακές εξετάσεις, μεγαλύτερο από ό,τι για τις περισσότερες ειδικότητες.

Το πεδίο που καλύπτει ο ενδοκρινολόγος ενηλίκων είναι ευρύτατο, συνεχώς ανανεούμενο και ένας βραχύς κατάλογος παθήσεων που εμπίπτουν σε αυτό είναι:

1. Σακχαρώδης Διαβήτης
2. Υπερχοληστεριναιμίες
3. Παθήσεις του θυρεοειδούς
4. Διαταραχές υποθαλάμου- υπόφυσης (μεγαλακρία- άποιος διαβήτης κλπ)
5. Ενδοκρινική υπέρταση
6. Παχυσαρκία και μεταβολικές επιπτώσεις
7. Διαταραχές του ασβεστίου
8. Οστεοπόρωση
- Μεταβολικές νόσοι των οστών
9. Εμμηνόπαυση και Ορμονική Θεραπεία Υποκατάστασης
10. Διαταραχές της εμμηνορρυσίας- ορμονική αντισύλληψη.
11. Ακμή –Υπερτρίχωση (σε γυναίκες λόγω υπερανδρογοναιμίας)
12. Υπογοναδισμός- στειρότητα (άνδρες, γυναίκες)

Είναι εμφανές ότι οι διαταραχές του ενδοκρινικού συστήματος μπορεί να οδηγήσουν στην δυσλειτουργία πολλών συστημάτων του οργανισμού, με επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής όσο και στην ίδια την επιβίωση. Η επιστήμη της ενδοκρινολογίας έρχεται να δώσει την ιδιαίτερη εκείνη φροντίδα στους ασθενείς που απαιτείται, προσφέροντας διαγνωστική αξιολόγηση των συμπτωμάτων και σημείων του ενδοκρινικού καθώς και συνολική διαχείριση των διαταραχών στην ισορροπία μιας ή περισσοτέρων ορμονών.

Σχοινάς Αντώνιος
Ενδοκρινολόγος
Τζαβέλλα 30 (πλατεία Αγ.Δημητρίου)
Ναύπακτος

Πηγή: estiaseis.com – Πολυεστιακό μαγκαζίνο